Leestijd 4 minuten

De maand Sha’ban in de Islamitische kalender – Betekenis en Belang

Sha’ban (شعبان) is de achtste maand van de islamitische maankalender en wordt gezien als een maand van spirituele voorbereiding op de heilige maand Ramadan. De oorsprong van de naam Sha’ban dateert uit de pre-islamitische periode en wordt verondersteld te komen van het Arabische woord تَشَعُّب (tasha’ub)”, wat “verspreiden” of “verdelen” betekent. Dit verwijst naar het gebruik onder Arabische stammen om zich in deze maand te verspreiden op zoek naar water of zich voor te bereiden op conflict, nadat zij zich tijdens de heilige maand hadden verzameld.

Sha’ban neemt een speciale plaats binnen de islamtraditie in, doordat het een maand is waarin goede daden extra nadruk krijgen. De profeet Mohammed ﷺ vastte vaak gedurende deze periode en moedigde anderen aan om zich spiritueel voor te bereiden op Ramadan.

 

De diepere betekenis van de maand Sha’ban

 Deze maand staat bekend om het feit dat de daden van mensen worden geëvalueerd en aan Allah ﷻ worden voorgelegd.

De volgende overlevering illustreert dit:

“Ik heb je nog nooit zo vaak zien vasten tijdens een andere maand dan tijdens Sha’ban,” vroeg iemand aan de Boodschapper van Allah ﷺ.

De profeet, vrede zij met hem, antwoordde:

 

«ذَلِكَ شَهْرٌ يَغْفُلُ النَّاسُ عَنْهُ بَيْنَ رَجَبَ وَرَمَضَانَ، وَهُوَ شَهْرٌ تُرْفَعُ فِيهِ الأَعْمَالُ إِلَى رَبِّ الْعَالَمِينَ، فَأُحِبُّ أَنْ يُرْفَعَ عَمَلِي وَأَنَا صَائِمٌ»

“Dhālika shahrun yaghfulu an-nāsu ‘anhu bayna Rajab wa Ramadān, wa huwa shahrun turfa‘u fīhi al-a‘mālu ilā rabbi al-‘ālamīn, fa uḥibbu an yurfa‘a ‘amalī wa ana ṣā’im.”

“Het is een maand waar mensen vaak geen aandacht aan besteden, tussen Rajab en Ramadan. In deze periode worden daden voorgelegd aan de Heer der Werelden; ik wens dat mijn daden worden gepresenteerd terwijl ik vast.” (Overgeleverd door An-Nasa’i)

 

Dit benadrukt hoe essentieel deze maand is voor bezinning en aanbidding, waarin moslims de kans krijgen hun toewijding te versterken en zich spiritueel voor te bereiden op de zegening van Ramadan.

 

Belangrijke gebeurtenissen in de maand Sha’ban

  1. De verandering van de Qibla
    In het tweede jaar na de migratie naar Medina werd in de maand Sha’ban de gebedsrichting (qibla) gewijzigd van Al-Masjid Al-Aqsa in Jeruzalem naar de Ka‘bah in Mekka. Dit wordt vermeld in de Koran:

«قَدْ نَرَى تَقَلُّبَ وَجْهِكَ فِي السَّمَاءِ فَلَنُوَلِّيَنَّكَ قِبْلَةً تَرْضَاهَا فَوَلِّ وَجْهَكَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ»

Qad narā taqalluba wajhika fī al-samā’i fa-lanuwalliyannaka qiblatan tarāhā fa-walli wajhaka shara al-Masjid al-Harām

“We hebben gezien dat je naar de hemel kijkt met je gezicht omhoog gericht, dus zullen We je zeker leiden naar een qibla die je vreugde brengt. Richt je gezicht naar Al-Masjid Al-Haram.” Quran 2:144.

 

  1. Laylat al-Bara’ah (De nacht van de vijftiende Sha’ban)
    Hoewel er onder islamitische geleerden debat is over de precieze aard van Laylat al-Bara’ah (de nacht van vrijspraak en vergeving), wordt algemeen aangenomen dat het een gezegende nacht is waarin Allah ﷻ Zijn dienaren vergeeft.

De Profeet ﷺ zei:

«إِنَّ اللَّهَ يَطَّلِعُ فِي لَيْلَةِ النِّصْفِ مِنْ شَعْبَانَ فَيَغْفِرُ لِجَمِيعِ خَلْقِهِ إِلَّا لِمُشْرِكٍ أَوْ مُشَاحِنٍ»

Inna Allāha yaṭṭali‘u fī laylati al-niṣfi min Sha‘bān fayaġfiru lijamī‘i khalqihi illā limushrikin aw mushāḥinin.

“In de nacht van de vijftiende Sha’ban richt Allah Zijn aandacht op Zijn schepping en vergeeft Hij iedere persoon, behalve degenen die afgoderij plegen of vijandigheid koesteren.” (Overgeleverd door Ibn Majah).

 

Aanbevolen handelingen in de maand Sha’ba

  1. Vasten
    Overgeleverd door Aisha, moge Allah tevreden met haar zijn:

«مَا رَأَيْتُ رَسُولَ اللَّهِ ﷺ يَصُومُ شَهْرًا كَامِلًا إِلَّا رَمَضَانَ وَمَا رَأَيْتُهُ أَكْثَرَ صِيَامًا مِنْهُ فِي شَعْبَانَ»

Mā ra’aytu Rasūl Allāh ﷺ yaṣūmu shahran kāmilān illā Ramaḍān wa mā ra’aytuhu akthara ṣiyāman minhu fī Sha‘bān.

“Ik heb de Boodschapper van Allah nooit een volledige maand zien vasten, behalve in Ramadan, en ik heb hem nooit meer zien vasten dan in Sha’ban.”
(Overgeleverd door Al-Bukhari en Muslim).

  1. Vasten van de ‘witte dagen’
    De Profeet ﷺ moedigde ook het vasten aan van de witte dagen, de 13e, 14e en 15e van elke islamitische maand.

Hij zei:

«صِيَامُ ثَلَاثَةِ أَيَّامٍ مِنْ كُلِّ شَهْرٍ صَوْمُ الدَّهْرِ كُلِّهِ»

Ṣiyāmu thalāthatin min kulli shahrin ṣawmu al-dahri kullihi.

“Wie drie dagen per maand vast, heeft alsof hij het hele jaar heeft gevast.”
(Overgeleverd door Al-Bukhari).

 

  1. Vermeerdering van aanbidding
    Sha’ban is een geschikte periode voor meer tahajjud (nachtgebed), het reciteren van istighfar (vragen om vergeving) en het lezen van de Koran.

De Profeet ﷺ verklaarde:

«اللَّهُمَّ إِنَّكَ عَفُوٌّ تُحِبُّ الْعَفْوَ فَاعْفُ عَنِّي»

Allāhumma innaka ‘afuwwun tuḥibbu al-‘afwa fa‘fu ‘annī.

“O Allah! U bent de Meest Vergevensgezinde en houdt van vergeving; schenk mij dus Uw vergiffenis.” (Overgeleverd door At-Tirmidhi).

 

Sha’ban is een maand van voorbereiding en spirituele groei. Gelovigen proberen dichter bij Allah ﷻ te komen door te vasten en te aanbidden. De Profeet ﷺ legde hierop sterke nadruk en moedigde dit aan.

 

Laten we deze maand gebruiken om onze daden te verbeteren en ons voor te bereiden op de gezegende maand Ramadan.


Array
To top